Obowiązek szkolny i obowiązek nauki
OBOWIĄZEK SZKOLNY I OBOWIĄZEK NAUKI
EGZEKUCJA OBOWIĄZKU SZKOLNEGO I NAUKI
I. Obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązek szkolny, obowiązek nauki
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.)
- Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2012 r., poz. 1015 z późn. zm.)
Zgodnie z art. 70 Konstytucji RP nauka jest obowiązkowa do ukończenia 18 roku życia.
Sposób wykonywania obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki określa ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm)
OBOWIĄZEK ROCZNEGO PRZYGOTOWANIA PRZEDSZKOLNEGO:
- Zgodnie z art. 14 ust. 3 a ustawy o systemie oświaty obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 5 lat;
- Zgodnie z art. 14 ust. 3 ustawy o systemie oświaty dziecko w wieku 5 lat jest obowiązane odbyć roczne przygotowanie przedszkolne w przedszkolu, oddziale przedszkolnym zorganizowanym przy szkole podstawowej lub innej formie wychowania przedszkolnego.
OBOWIĄZEK SZKOLNY:
- Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o systemie oświaty obowiązek szkolny rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego, w którym dziecko kończy 7 lat (z dniem 01.09.2014 r. obowiązek szkolny obejmie dzieci sześcioletnie urodzone w okresie od 01 stycznia 2008 r. do 30 czerwca 2008 r. Spełnianie obowiązku szkolnego mogą rozpocząć również dzieci urodzone po 30 czerwca 2008 r. jeśli będzie taka wola rodziców) oraz trwa do ukończenia gimnazjum, nie dłużej jednak niż do ukończenia 18 roku życia.
- Zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o systemie oświaty na wniosek rodziców naukę w szkole podstawowej może także rozpocząć dziecko, które przed dniem 01 września kończy 6 lat (z dniem 01.09.2014 r. wchodzi w życie nowe brzmienie w/w zapisu, zgodnie z którym na wniosek rodziców naukę w szkole podstawowej może także rozpocząć dziecko, które w danym roku kalendarzowym kończy 5 lat, jeśli będzie taka wola rodziców), jeżeli wykazuje psychofizyczną dojrzałość do podjęcia nauki szkolnej. W tym przypadku decyzję podejmuje dyrektor szkoły po zasięgnięciu opinii publicznej poradni psychologiczno – pedagogicznej. Takie prawo będzie obowiązywało również kolejne roczniki.
- Obowiązek szkolny spełnia się przez uczęszczanie do szkoły podstawowej i gimnazjum, publicznych oraz niepublicznych.
- W przypadkach uzasadnionych ważnymi przyczynami rozpoczęcie spełniania obowiązku szkolnego przez dziecko może być odroczone, nie dłużej jednak niż 1 rok.
Zgodnie z art. 18 ustawy o systemie oświaty rodzice dziecka podlegającego obowiązkowi szkolnemu są zobowiązani do:
- dopełnienia czynności związanych ze zgłoszeniem dziecka do szkoły,
- zapewnienia regularnego uczęszczania dziecka na zajęcia szkolne,
- zapewnienia dziecku warunków umożliwiających przygotowanie do zajęć,
- informowania w terminie do 30 września każdego roku dyrektora szkoły podstawowej i gimnazjum, w obwodzie których dziecko mieszka o realizacji obowiązku szkolnego za granicą.
OBOWIĄZEK NAUKI:
Po ukończeniu gimnazjum spełnia się obowiązek nauki poprzez:
- uczęszczanie do publicznej lub niepublicznej szkoły ponadgimnazjalnej,
- realizowanie, zgodnie z odrębnymi przepisami, przygotowania zawodowego u pracodawcy,
- uczęszczanie do szkoły wyższej – dotyczy uczniów, którzy ukończyli szkołę ponadgimnazjalną przed ukończeniem 18 roku życia.
Rodzice dziecka podlegającego obowiązkowi nauki, na żądanie Wójta, są zobowiązani informować o formie spełniania obowiązku nauki i zmianach w tym zakresie.
-
Zgodnie z art. 16 ust. 5 b obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązek szkolny i obowiązek nauki mogą być spełnianie również przez uczęszczanie odpowiednio do przedszkola lub szkoły:
- za granicą, w tym na podstawie umów międzynarodowych lub porozumień o współpracy bezpośredniej zawieranych przez szkoły, jednostki samorządu terytorialnego i organy administracji rządowej lub w ramach programów edukacyjnych Unii Europejskiej,
- przy przedstawicielstwie dyplomatycznym innego państwa w Polsce. - zgodnie z art. 16 ust. 7 ustawy o systemie oświaty za spełnianie rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki uznaje się również udział dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością umysłową w stopniu głębokim w zajęciach rewalidacyjno – wychowawczych organizowanych zgodnie z odrębnymi przepisami.
- Zgodnie z art. 16 ust. 8 ustawy o systemie oświaty na wniosek rodziców dyrektor publicznego lub niepublicznego przedszkola, szkoły podstawowej, gimnazjum, w obwodzie których dziecko mieszka lub dyrektor szkoły ponadgimnazjalnej, do której dziecko uczęszcza, może zezwolić na spełnianie przez dziecko odpowiednio obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki poza szkołą i określa warunki jego spełniania. Dziecko spełniając odpowiednio obowiązek szkolny lub obowiązek nauki w tej formie może otrzymać świadectwo ukończenia poszczególnych klas danej szkoły lub ukończenia tej szkoły na podstawie egzaminów klasyfikacyjnych przeprowadzonych przez szkołę, której dyrektor zezwolił na taką formę spełniania obowiązku szkolnego lub nauki.
Niespełnianie obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku nauki i obowiązku szkolnego podlega egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Przez niespełnianie obowiązku rocznego przygotowanie przedszkolnego, obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki rozumie się nieusprawiedliwioną nieobecność w okresie jednego miesiąca na co najmniej 50%:
- obowiązkowych zajęć edukacyjnych w przedszkolu (oddziale przedszkolnym zorganizowanym przy szkole podstawowej), szkole podstawowej, gimnazjum, szkole ponadgimnazjalnej lub placówce,
- zajęć w przypadku spełniania obowiązku nauki przez uczęszczanie do publicznej lub niepublicznej szkoły ponadgimnazjalnej,
- zajęć przygotowania zawodowego realizowanego u pracodawcy.
II. EGZEKUCJA OBOWIĄZKU SZKOLNEGO I OBOWIĄZKU NAUKI
Podstawa prawna:
- Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.),
- Ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2012 r. , poz. 1015 z późn. zm.),
- Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 27 listopada 2001 r. w sprawie wysokości kosztów upomnienia skierowanego przez wierzyciela do zobowiązanego przed wszczęciem egzekucji administracyjnej (Dz. U. z 2001 r. Nr 137, poz. 1543).
- Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 listopada 2001 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. Nr 137, poz. 1541 z późn. zm.)
Zgodnie z art. 20 ustawy o systemie oświaty niespełnienie obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki podlega egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Zgodnie z art. 2 § 1 pkt 10 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji obowiązek rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązek szkolny i obowiązek nauki należą do kategorii obowiązków o charakterze niepieniężnym.
Środkiem przymuszającym do wyegzekwowania obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki jest grzywna.
Grzywny nie stosuje się wobec ucznia, jako osoby małoletniej. Zgodnie z art. 120 § 2 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, nieuczęszczanie dziecka do szkoły skutkować będzie nałożeniem grzywny na jego przedstawicieli ustawowych. Tym samym egzekwowany będzie rodzicielski obowiązek zapewnienia regularnego uczęszczania dziecka na zajęcia szkolne.
Egzekucji podlega również obowiązek zgłoszenia dziecka do szkoły, jeśli skutkiem zaniechania rodziców (prawnych opiekunów) będzie nieuczęszczanie dziecka do szkoły oraz obowiązek powiadamiania organów gminy o aktualnej formie spełniania przez dziecko obowiązku nauki. Egzekucji podlega także zaniechanie wypełniania obowiązku szkolnego i nauki poza szkołą.
Grzywna może być nakładana kilkakrotnie z tego samego tytułu, aż do osiągnięcia pożądanego skutku lub do osiągnięcia górnej granicy kwotowej. Zgodnie z art. 121 § 2 i § 3 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji wysokość jednorazowo nałożonej grzywny nie może przekroczyć 10 000 zł, a łączna kwota nałożonych grzywien nie może przekroczyć 50 000 zł.
Kontrola spełniania obowiązku szkolnego i obowiązku nauki
- Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o systemie oświaty dyrektorzy publicznych szkół podstawowych i gimnazjów kontrolują spełnianie obowiązku szkolnego przez dzieci zamieszkujące w obwodach tych szkół, a gmina kontroluje spełnianie obowiązku nauki przez młodzież zamieszkałą na terenie gminy.
- Współdziałają z rodzicami (prawnymi opiekunami) w zakresie zapewnienia dziecku warunków umożliwiających przygotowanie się do zajęć szkolnych, a w przypadku spełniania obowiązku poza szkołą, na podstawie zezwolenia – w zakresie zapewnienia dziecku warunków nauki określonych w zezwoleniu
- Prowadzą ewidencję spełniania obowiązku szkolnego i obowiązku nauki.
Wierzyciel obowiązku szkolnego i obowiązku nauki
Wierzycielem obowiązku szkolnego jest dyrektor szkoły podstawowej i gimnazjum, w obwodzie którego dziecko zamieszkuje – art. 1a pkt 13 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Wierzycielem obowiązku nauki wypełnianego przez młodzież w wieku 16-18 lat jest Wójt Gminy.
Obowiązki wierzyciela:
- Wystosowanie upomnienia – art. 15 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Adresatem upomnienia jest zobowiązany (rodzic lub opiekun prawny). Wymagana jest forma pisemna, zaś treść upomnienia to wezwanie do wykonania obowiązku z zagrożeniem skierowania sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego. Dla celów dowodowych konieczne jest takie doręczenia upomnienia, aby można było ustalić datę, kiedy doręczenie nastąpiło, czyli, w razie korzystania z drogi pocztowej, za zwrotnym poświadczeniem odbioru.
- Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 27 listopada 2001 r. w sprawie wysokości kosztów upomnienia skierowanego od wierzyciela do zobowiązanego przed wszczęciem egzekucji administracyjnej, koszty upomnienia w postępowaniu administracyjnym wynoszą czterokrotną wartość opłaty dodatkowej pobieranej przez państwowe przedsiębiorstwo użyteczności publicznej „Poczta Polska” za polecenie przesyłki listowej.
- wystawienie tytułu wykonawczego – art. 26 § 1 i art. 27 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
- Wystąpienie z wnioskiem o wszczęcie egzekucji – art. 26 § 1 i art. 28 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Zgodnie z wymogiem art. 28 w/w ustawy, ponieważ egzekucja dotyczy obowiązku o charakterze niepieniężnym, wierzyciel powinien wskazać we wniosku środek egzekucyjny. Jest nim grzywna w celu przymuszenia – art. 1a pkt 12 lit. B i art. 119 w/w ustawy.
- Wierzyciel obowiązku szkolnego składa wniosek oraz tytuł wykonawczy z załączonym dowodem doręczenia upomnienia w organie egzekucyjnym, którym jest właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego.
- W toku postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez organ egzekucyjny dyrektor może występować z wnioskami i środkami procesowymi przysługującymi wierzycielowi. Może zastosować zażalenie na postanowienia oraz występować z wnioskami o zawieszenie lub umorzenie postępowania egzekucyjnego.
- Wierzyciel obowiązku nauki wystawia tytuł wykonawczy wraz z odpisem, a następnie wydaje postanowienie o nałożeniu grzywny w celu przymuszenia spełniania obowiązku nauki.
Organem egzekucyjnym jest właściwy organ jednostki samorządu terytorialnego, o czy stanowi art. 20 § 1 pkt 2 ustawy o postepowaniu egzekucyjnym w administracji. Zasadniczą rolą organu egzekucyjnego jest doprowadzenie do wykonania obowiązku podlegającego egzekucji, czyli wymuszenie na rodzicach (prawnych opiekunach) dziecka pożądanych zachowań dziecka.
Zadania organu prowadzącego (egzekucyjnego)
- Rolą organu egzekucyjnego jest doprowadzenie do wykonania obowiązku podlegającego egzekucji. Organ egzekucyjny doręcza zobowiązanemu odpis tytułu wykonawczego oraz postanowienie o nałożeniu grzywny w celu przymuszenia.
- Gmina, zgodnie z ustawa o systemie oświaty, kontroluje spełnianie obowiązku nauki przez młodzież w wieku 16-18 lat zamieszkałą na terenie gminy, jest więc wierzycielem obowiązku nauki.
Informacje dodatkowe:
- Grzywna w celu przymuszenia może być nakładana kilkakrotnie
- Zobowiązanemu – rodzicowi (prawnemu opiekunowi) dziecka przysługuje prawo do zgłoszenia zarzutów i wniesienia zażalenia w sprawie prowadzenia całego postępowania egzekucyjnego (art. 33, 34 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji) oraz prawo wniesienia zażalenia na postanowienie o nałożeniu grzywny.
- W razie wykonania obowiązku określonego w tytule wykonawczym (regularnego posyłania dziecka do szkoły), nałożone, a nieuiszczone lub nieściągnięte grzywny w celu przymuszenia podlegają umorzeniu (art. 125 w/w ustawy).
Opłaty:
Koszty upomnienia obciążają zobowiązanego (rodzica/prawnego opiekuna) i są pobierane przez wierzyciela. Obowiązek uiszczenia kosztów upomnienia powstaje z chwilą doręczenia upomnienia. Koszty te podlegają ściągnięciu w trybie określonym dla kosztów egzekucyjnych
Kompetencja:
Wójt Gminy Darłowo
Jednostka odpowiedzialna:
Referat Edukacji i oświaty
ul. Dąbrowskiego 4
76-150 Darłowo
Tel. 94 344 63 61
Tryb odwoławczy:
Zażalenie na postanowienie organu egzekucyjnego wnosi się do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Koszalinie ul. Wł. Andersa 34, 75-626 Koszalin za pośrednictwem Wójta Gminy Darłowo w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia.
Do pobrania: